Ηράκλειο, 14/06/2024

14 ΙΟΥΝΙΟΥ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΘΕΛΟΝΤΗ ΑΙΜΟΔΟΤΗ

Η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη είναι μια αφορμή για να εκφράσουμε ένα μεγάλο «ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ» σε εθελοντές αιμοδότες και αιμοδότριες, συλλόγους εθελοντών αιμοδοτών, φορείς και υπηρεσίες που ασχολούνται με την εθελοντική αιμοδοσία.

Η 14η Ιουνίου έχει καθιερωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) να εορτάζεται ως «Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη» (World Blood Donor Day), εδώ και 20 χρόνια. Φέρει ένα ιδιαίτερο συμβολισμό, καθώς είναι η γενέθλια μέρα του Karl Landsteiner, του Αυστριακού γιατρού που το 1900 ανακάλυψε το σύστημα των ομάδων αίματος ΑΒΟ και τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ λίγα χρόνια αργότερα, αφού άνοιξε το δρόμο για την ασφάλεια των μεταγγίσεων.

O θεσμός της εθελοντικής αιμοδοσίας, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ως ένας από τους βασικούς πυλώνες της δημόσιας υγείας, αποδεικνύει καθημερινά πως οι αιμοδότες, ολοένα και περισσότερο, είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους, χαρίζοντας ζωή και ελπίδα. Η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη αποτελεί την κατάλληλη ευκαιρία για να εκφράσουμε ως κοινωνία την ευγνωμοσύνη μας στο πρόσωπο αιμοδοτών και αιμοδοτριών, τονίζοντας πόσο σημαντική είναι η προσφορά τους και πόσο ουσιαστική επίδραση έχει στην καλυτέρευση της υγείας μεταγγιζόμενων ασθενών: παιδιά με λευχαιμία, πάσχοντες από θαλασσαιμία (μεσογειακή αναιμία) ή αιματολογικές κακοήθειες, χειρουργικές επεμβάσεις και τοκετοί, επείγοντα και τακτικά περιστατικά λαμβάνουν καθημερινά ένα πολύτιμο δώρο που κάποιος έχει προσφέρει με καλοσύνη.

Παράλληλα, στόχος της καμπάνιας είναι να αναδείξει τα επιτεύγματα αλλά και τα προβλήματα των εθνικών προγραμμάτων αιμοδοσίας, να προβάλλει καλές πρακτικές και την εμπειρία που έχει αποκτηθεί. Τέλος, να μας θυμίσει πως οι ανάγκες σε αίμα είναι διαρκείς και η μη αμειβόμενη εθελοντική αιμοδοσία παραμένει ο ενδεδειγμένος τρόπος να επιτύχουμε επάρκεια και ασφάλεια στο αίμα και τα προϊόντα του.

Στόχος της Ελλάδας είναι να αγγίξει το 100% της προσφοράς από τακτικούς εθελοντές αιμοδότες

Παρόλο που η Ελλάδα έχει μεγάλα ποσοστά ανθρώπων που αιμοδοτούν αναλογικά με τον πληθυσμό της, δεν έχουμε καταφέρει ακόμη ως χώρα να έχουμε αυτάρκεια σε αίμα. Συγκεκριμένα, από τις 550.974 μονάδες αίματος που συγκεντρώθηκαν το 2023 σε όλη τη χώρα , οι 378.904 μονάδες συγκεντρώθηκαν από Εθελοντές Αιμοδότες ( 68,7% της συνολικής συλλογής, βελτίωση κατά 3,7% από την προηγούμενη χρονιά). Πρέπει να σημειωθεί ότι παραλάβαμε από τον Ελβετικό Ερυθρό Σταυρό είκοσι χιλιάδες μονάδες αίματος για τους πάσχοντες από Θαλασσαιμία.

Για να επιτύχουμε την αυτάρκεια σε αίμα, ώστε να μην απαιτείται να εισάγουμε από το εξωτερικό και -το σπουδαιότερο-να μην χρειάζεται ασθενείς, οικογένειες και νοσοκομεία να αναζητούν διαρκώς αίμα, πρέπει να στοχεύσουμε ώστε το 100% του αίματος να προσφέρεται από τακτικούς, συνειδητοποιημένους αιμοδότες.

Η Κρήτη διατηρεί την πρώτη θέση ως γεωγραφική περιφέρεια στην χώρα σε ποσοστά συνολικά προσφερόμενου και προσφερόμενου εθελοντικά αίματος από τακτικούς αιμοδότες.

Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) το γεγονός ότι η Κρήτη παραμένει για τρία συνεχή χρόνια στην πρώτη θέση ως γεωγραφική περιφέρεια στην Ελλάδα (45,06 μονάδες εθελοντικού αίματος ανά 1000 κατοίκους με 36,15/1000 κατοίκους κατά μέσο όρο στην χώρα). Η καμπάνια που γίνεται στην Κρήτη και ιδιαίτερα στο Νομό Ηρακλείου είναι σταθερή και τα παραπάνω αποτελέσματα βασίζονται την αγαστή συνεργασία εθελοντικών φορέων, νοσοκομείων και υπηρεσιών.

Ποιος μπορεί να δώσει αίμα και τι προετοιμασία χρειάζεται;

• Αίμα μπορούν να δώσουν όλοι οι υγιείς άνδρες και γυναίκες από 17-65 ετών που ζυγίζουν πάνω από 50 κιλά και αισθάνονται καλά την ημέρα της αιμοδοσίας. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιοι περιορισμοί ανάλογα με το ιστορικό υγείας του δότη. Γενικά, οι άνδρες μπορούν να δίνουν αίμα κάθε 3 μήνες, ενώ οι γυναίκες κάθε 4 μήνες.
• Αν αποφασίσετε να αιμοδοτήσετε, πρέπει να έχετε κοιμηθεί καλά το προηγούμενο βράδυ και να μην έχετε καταναλώσει μεγάλη ποσότητα αλκοόλ. Να έχουν περάσει 2-3 ώρες από το μεσημεριανό ή να έχετε λάβει ελαφρύ πρωινό, αν αιμοδοτήσετε πρωί. Δεν χρειάζεται να παραλείψετε τη χρόνια φαρμακευτική σας αγωγή πριν την αιμοδοσία.

Ποια είναι η διαδικασία και πόσο χρόνος θα απαιτηθεί για να δώσω αίμα;

• Ως αιμοδότης θα συμπληρώσετε μια κάρτα ιστορικού και ο γιατρός της αιμοδοσίας μετά από μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και του αιματοκρίτη (αιμοσφαιρίνη) σας, θα σας ενημερώσει εκείνη τη στιγμή αν επιτρέπετε να δώσετε αίμα.
• Η αιμοληψία είναι απλή, ανώδυνη και ασφαλής. Όλα τα υλικά είναι αποστειρωμένα και ανοίγονται μπροστά στον αιμοδότη. Η αιμοληψία αυτή καθαυτή διαρκεί περίπου 5-10 λεπτά και η όλη διαδικασία περίπου μισή ώρα. Λαμβάνεται 450ml αίμα από τα 6-7 λίτρα που διαθέτει ο οργανισμός.

Τι γίνεται το αίμα που δίνω;

Το δωρηθέν αίμα διαχωρίζεται στα διάφορα συστατικά του (ερυθρά αιμοσφαίρια, πλάσμα, αιμοπετάλια). Έτσι, μία μονάδα αίματος μπορεί να σώσει έως και 3 ανθρώπινες ζωές!

Η εθελοντική αιμοδοσία αποτελεί μια σπουδαία πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης!

Χρόνια πολλά εθελοντές αιμοδότες! #wbdd

Ειρήνη Γεργιανάκη, MD MPH PhD Γενικός Οικογενειακός Ιατρός

Πρόεδρος Παγκρήτιου Συνδέσμου Εθελοντών Αιμοδοτών & Δωρητών Οργάνων Σώματος «Αιματοκρήτης»